Sayısal Sistem Yürüyen Işık Devresi

Devre şeması

 Bu devrede 4017 entegresi (halka sayıcı) kullandım. Halka sayıcı flip floplar ile yapılabilir ancak hazır 4017 entegresini kullanmak devrenin daha basit olmasını sağlayacaktır. Devre led matris esasına göre çalışmaktadır. Osilatörden gelen her sinyal darbesinde 1.entegrenin çıkışları sırayla 1 olmaktadır. İkinci entegrenin osilatör girişine ve reset kısmına dikkat ediniz.İkinci entegrenin osilatör girişi 1.entegrenin carry out çıkışından alınmıştır. Carry out her 10 clock darbesinde 1 kez çıkış verir. Başlangıçta 2. entegrenin 0. çıkışı lojik-1'dir ve bu nedenle görüldüğü üzere ilk transistörü ve dolayısıyla ilk led satırını tetikler.                                                  

  İlk entegrenin 10 çıkışı(ledler) da yanıp söndükten sonra ikinci entegreye bir clock sinyali gider. Bu sefer 1. çıkış lojik-1, 0. çıkış lojik-0 olur ve dolayısıyla 2.satır aktif hale gelir. 1. entegre 10 kez sayar(ledler sırayala yanar) ve 2. entegreye clock sinyali gönderir. Bu sefer 2.entegrenin 2. çıkışı aktif olur fakat dikkat ederseniz 2. çıkışın resete bağlı olduğunu görürsünüz. Yani 2. çıkış tetiklendiği anda entegre sıfırlanır ve 0. çıkışı lojik-1 olur. Yani yine 1.satır aktif hale gelir.1. entegre yine sırayla çıkışlara 1 verir ve böyle devr-i daim eder. Eğer 2.çıkışı resete bağlamazsanız 2.satır söndükten sonra devre bir süre bekledikten sonra başa dönecektir. Eğer clock frekansınız 1 ise 80 saniye sonra devre başa dönecektir. Eğer 100 ledli bir uygulam yapmak isterseniz yapmanız gereken matrise 8 satır ve transistör eklemek. İlk iki satırdaki düzene göre bağlantıları yapıyoruz ve tabi bu sefer reset olayını ortadan kaldırıyoruz ve boşta kalan ayakları transistörlerin beyzlerine bağlıyoruz.

 Devreyi kurarken 4017 entegresinin ayak yapısına dikkat ediniz! Çıkışlar sıralı değildir. Ayrıntılı bilgi için entegrenin datasheetine bakınız.

4017 entegresi ayak yapısı

Breadboard görünümü

                                           

Devrenin çalışır hali

        Ledlerinin yanma hızını osilatörün frekansını değiştirerek ayarlayabilirsiniz. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere hoşça kalın.